Chu Gia có lịch sử như nào?
a-Tư liệu từ các nguồn
Chu Gia Hoa Viên (Vườn hoa Chu Gia/朱家花园/Zhu Family Garden) là dinh thự kết hợp vườn hoa lớn nhất phía nam Vân Nam Trung Quốc xưa kia, thu hút khách Du lịch Kiến Thủy ghé thăm.
Bản vẽ tay từ thời xưa cho thấy sự bề thế của Chu Gia Hoa Viên
Điều khác biệt là công trình này không đi theo lối kiến trúc truyền thống của hoa viên Trung Quốc, lấy một trục làm trung tâm. Mỗi một góc vườn được xây dựng một hệ thống riêng, bố trí hài hòa, linh hoạt.
Chu Gia Hoa Viên có tổng cộng 214 phòng và 42 khoảng sân, từng là dinh thự lớn nhất phía Nam Vân Nam. Nơi này được hoàn thành vào năm 1910 sau hơn 30 năm xây dựng. Vườn Chu gia có diện tích hơn 20.000m2. Khu nhà ở là nơi ở của các thành viên trong gia đình, phân chia theo vị thế của họ.
Sự phát tài của gia đình họ Chu ở đây bắt đầu khi một thương nhân trẻ tên Chu Quảng Phúc (Zhu Guangfu / 朱广福) chuyển từ Côn Minh hoặc một quận gần đó tới Kiến Thủy vào năm 1821, kết hôn và sinh sống tại đây. Gia tộc họ Chu có nguồn gốc từ Hồ Quang (nay là huyện Ma Dương), tỉnh Hồ Nam, và tổ tiên của gia đình này có thể đã ở Vân Nam dưới triều đại nhà Minh, buôn bán trà và tơ lụa. Gia đình đã kiếm được nhiều tiền thông qua bất động sản ở Hồ Nam, nhưng bắt đầu tập trung kinh doanh ở Kiến Thủy vào những năm 1870 bằng cách buôn rượu và điều hành các nhà máy bột mì. Gia đình họ Chu này cũng đầu tư vào các mỏ thiếc ở vùng núi tại thành phố Cá Cựu (个旧市 / Gejiu) gần đó. Nguồn thu từ mỏ thiếc này chính là ngành công nghiệp sinh lời nhất của họ.
Ảnh hưởng kinh doanh của gia đình mở rộng sang tỉnh Tứ Xuyên – nơi đông dân cư ở phía Bắc Trung Quốc, đến các cảng nhộn nhịp ở Quảng Đông - phía Đông Nam Trung Quốc và nhiều địa phương khác. Công ty gia đình mang tên Chu Hằng Thái (朱恒泰 / Zhu Heng Tai) đã trở thành một trong những công ty thương mại hàng đầu ở Vân Nam vào những thập kỷ cuối của thế kỷ 19, chủ yếu bán vải, thuốc phiện, sợi bông và các nhu yếu phẩm hàng ngày.
Gia đình họ Chu cũng giành được quyền lực chính trị khi một số thành viên trong gia đình đỗ các kỳ thi để trở thành quan chức trong quận địa phương. Ảnh hưởng chính trị của họ rất quan trọng trong khu vực vào thời điểm bất ổn chính trị. Đặc biệt, cháu trai của Chu Quảng Phúc là Chu Triều Anh (Zhu Chaoying / 朱朝瑛), còn được gọi là Chu Vị Khanh (Zhu Weiqing / 朱渭卿), là một quan chức chính phủ nhà Thanh nhưng sau này đã tài trợ cho một cuộc nổi dậy chống chính phủ giữa những người khai thác thiếc ở Kiến Thủy vào năm 1903.
Khi chính quyền nhà Thanh cho quân đến Kiến Thủy dẹp cuộc nổi loạn thì ông đã trốn sang Nhật Bản rồi trở lại Trung Quốc năm năm sau đó. Khi một làn sóng nổi dậy mới bắt đầu chống lại chính quyền dẫn đến việc lật đổ sự cai trị của nhà Thanh trong Cách mạng năm 1911, ông đã trở thành nhà lãnh đạo quan trọng trong cuộc nổi dậy ở Lâm An.
Với địa vị và sự giàu có, các con trai của Chu Quảng Phúc là Chu Thành Chương (Zhu Chengzhang / 朱成章), Chu Thành Thải (Zhu Chengcai / 朱成彩) và Chu Thành Tảo (Zhu Chengzao / 朱成藻) bắt đầu xây dựng biệt thự của gia đình ở trung tâm Kiến Thủy trên phố Hàn Lâm (翰林街 / Hanlin) vào cuối những năm 1870. Công trình vẫn còn dang dở trong thời gian họ sống nhưng đã hoàn thành dưới sự quản lý của con cháu họ, bao gồm cả Chu Vị Khanh - vào năm 1910.
Tuy nhiên sau những năm tháng chiến tranh, chính phủ Quốc dân đảng rồi đến Đảng Cộng sản tiếp quản dinh thự để dùng làm trường học, bệnh viện dã chiến, phòng triển lãm… Tới năm 1990 được tu sửa và mở cửa làm điểm tham quan du lịch cho công chúng, gọi là Chu Gia Hoa Viên (vườn hoa nhà họ Chu / vườn hoa Chu gia)
Tham khảo nguồn (https://www.kynghidongduong.vn/blog/chu-gia-hoa-vien-kien-thuy-tro-ve-trung-hoa-co-xua.html#v-432-7901-n-hoa-chu-gia-c-oacute-l-7883-ch-s-7917-nh-432-n-agrave-o)
Từ đường họ Chu nằm trong khuôn viên dinh thự.
b. Tư liệu cá nhân :
Lãnh đạo khởi nghĩa Lâm an-Vân nam Triệu Hữu Tâm và Chu Triều Anh
Chân dung CHU TRIỀU ANH trong bộ quân phục
sau cuộc nổi dậy cách mạng năm 1911. Cai E thống đốc Vân nam đã đi kiểm tra Vân nam và đích thân viết cho ông câu đối:"bạn phải dựa vào gan và túi mật của mình để làm mọi việc, đừng cau mày khi bạn là người đàn ông.
mẹ Chu đã đăng
Từ bài đăng lễ tang của mẹ Chu; hãy nhìn vào mối quan hệ giữa gia đình họ Chu và các chính trị gia Vân nam
Thành Tây sau vụ cướp ;Chu Triều Anh bị giam ở O hoa Sơn, Côn Minh (cửa dinh thống đốc quân sự Việt nam)
Cát cửu năm 1927
Viên đá nguyên khối giữa sân chạm khắc hoa văn cầu kỳ
Bức tranh cá chép hóa rồng trong dinh thự